Vernieuwing van de regionale economie versterkt het concurrentievermogen van een regio en dat draagt bij aan welvaart en welzijn. Een innovatieve regionale economie handhaaft zich echter niet altijd uit zichzelf omdat markten kunnen falen en andere belemmeringen kunnen optreden. Hier ligt een coördinerende taak voor de overheid. Wij onderzoeken de kenmerken van de Europees leidende grootstedelijke regio´s op het gebied van innovatie, technologische ontwikkeling, duurzame energie en economische vernieuwing. Daardoor kan de potentie voor economische vernieuwing in Nederland beter worden bepaald voor regionaal overheidsbeleid.
Zo onderzoeken wij het effect van investeringen op de ontwikkeling van de regionale economie. Nieuwe soorten van investeringen, zoals in opleiding, bereikbaarheid, innovatie, ICT en duurzame energie, dragen naast de traditionele investeringen die de regionale kapitaalgoederenvoorraad uitbreiden bij aan het toekomstig verdienvermogen van een regio. Zo keken wij voor de metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) naar de werkgelegenheidseffecten van het regionaal investeringsprogramma (2016). Eerder stelden we het boek Infrastructure productivity evaluation (2011) samen, een bundel essays waarin onder andere wordt gewezen op het belang van effectieve ruimtelijke planning van investeringen in publiek kapitaal voor het maatschappelijk rendement van investeringen.
NEO Observatory specialiseert zich daarnaast in de Energietransitie. We monitoren het scala aan nieuwe en duurzame energie-technologie enerzijds en bepalen de vraag naar energie en de financiële stromen die ermee gemoeid zijn anderzijds. Dit splitsen we uit naar economische activiteit en eindverbruikers. Daarmee koppelen we informatie over energiegebruik aan de input-outputtabel enerzijds en het zogenaamde Sankey-diagram anderzijds. Zo kunnen we bepalen wat de energie inzet is in de productie en consumptie, de import en export ervan, en de energie-intensiteit van bedrijfstakken. De opgave van de energietransitie is groot en vraagt om aansturing van de regionale en nationale overheden. De subsidiekosten van de transitie zouden weleens mee kunnen vallen op lange termijn vanwege de toepassing van nieuwe technologie. In een recente studie hebben wij de impact van de energietransitie in Nederland op de werkgelegenheid geschat. De modelberekeningen laten zien dat er mogelijk 50.000 banen gecreëerd kunnen worden met name dankzij de extra kapitaalinvesteringen in wind- en zonne-energie.
Voor de Roadmap Next Economy stelde NEO Observatory in samenwerking met de Erasmus Universiteit Rotterdam de voorstudie Make IoT happen (2015) over de noodzaak van energietransitie in de Rotterdamse haven en stad op. Daartoe ontwikkelde NEO Observatory een regionaal Sankey-diagram voor de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (2016). Ook zien wij dat er betere indicatoren nodig zijn over de productie en gebruik van (duurzame) energie op regionaal niveau, zoals bleek bij het opstellen van Indicatoren voor het monitoren van de CO2 uitstoot van de gemeente Hellendoorn (2017).
Onze belangstelling voor vernieuwende economische ontwikkelingen en de Economie van de 21e eeuw is zichtbaar aan de hand van onderzoek over de unieke karakteristieken van de Nederlandse economie, onder andere in twee Topical Papers (2015) over de R&D Groeisectoren en R&D Decomposition van Nederland. Daarnaast hebben wij in het verleden veel onderzoek gedaan naar de rol van Innovatie en creativiteit op de economie zoals in De Staat van Nederland Innovatieland – R&D impuls voor economische groei (2014), Creatieve kruisbestuivingen (2013), Kennis als economische motor in opdracht van Stichting Kences (2009), en een bijdrage aan de jubileumuitgave ter gelegenheid van het vijftienjarig bestaan van de Kenniskring Amsterdam (2009).
De Kwaliteit van de ruimtelijke ordening is een groot maatschappelijk goed. Dat geldt niet alleen voor de veiligheid en leefkwaliteit van de grote stad en het Nederlandse landschap, maar evenzogoed voor de ondergrond. Zo is NEO Observatory betrokken bij het project Waarde van ondergronds bouwen van het Centrum Ondergronds Bouwen (COB). Olaf Koops is hierbij verantwoordelijk voor het ex post evalueren van de maatschappelijke en economisch effecten van ondergrondse infrastructuur in een aantal casussen. Recent zijn er een tweetal publicaties verschenen in Land+Water over het nut en de waarde van de ondergrond: Ondergrondse oplossingen voor toenemende verstedelijking en Anticipeer systematisch op waarden ondergronds bouwen. Eerder gaf NEO Observatory op het Flexival 2016 een presentatie getiteld Maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA) ondergronds ruimtegebruik.
NEO Observatory monitort de ontwikkeling van de bouw, met name die van de woningbouw en de utiliteit (gebouwen voor bedrijven en instellingen). Prognoses daarover worden jaarlijks gepresenteerd op netwerkbijeenkomsten van Bouwkennis (prognoses over de woningbouw). Deze prognoses zijn een uitloper van de vroegere Bouwprognoses in opdracht van het voormalige Ministerie van VROM.